حکم تعلیق منچستر سیتی سدی ناکارآمد در برابر بی عدالتی در فوتبال

منبع: فایننشال تایمز

حکم ممنوعیت منچسترسیتی از حضور در رقابتهای اروپایی به علت تخطی از قانون فاننشال فیر پلی، شوکی بزرگی به این باشگاه به حساب می آید.

این حکم سنگین تردید هایی را در مورد سیستم قانونی فوتبال در اروپا را به دنبال داشت. سیستمی که به زودی و با فرجام خواهی باشگاه سیتی در دادگاه عالی ورزش به چالش کشیده خواهد شد. دادگاه عالی ورزش همانند دیوان عالی در امور قضایی فصل الخطاب امور حقوقی در ورزش جهان به شمار می رود.

قانون فیرپلی پیچیده است، اما به زبان ساده هدف از این قانون الزام باشگاه ها به هزینه کردن مطابق با درآمد هایشان، یا داشتن حداکثر کسری درآمدی ۳۰ میلیون پوندی در طول سه سال است. بعضی از هزینه ها از این قانون مستثنی شده اند. ازجمله هزینه برای استادیوم، هزینه تیم های پایه و هزینه تیم های زنان. این استثنا برای حفظ روح قانون که همان جلوگیری از خرج کردن بی اندازه در بازارِ خرید بازیکن و سوق دادن آنها به هزینه کردن برای خود باشگاه است.

نمودارفوق معیاری از متوسط هزینه و امتیاز کسب شده از هر بازی در لیگ است، به این صورت که نمودار عمودی نشان دهنده مضربی از میانگین امتیاز کسب شده یک تیم در لیگ و نمودار افقی نشان دهنده مضربی از میناگین هزینه دستمزد بازیکنان در لیگ برتر است. به عنوان مثال طی سال 2017-18 منچستر سیتی دو برابر نیم بیشتر از میانگین تیم های لیگ برتری هزینه دستمزد بازیکنان خود کرد و در تقریبن دو برابر نیم بیشتر از سایر تیم ها در هر مسابقه امتیاز کسب کرده است. هرچه پراکندگی نقاط در یک سال کمتر باشد، نشان از فشردگی رقابت و برابری است و بر عکس. این پراکندگی در سال 2018 بیشتر بوده نسبت به سال 1993.

از نظرسازمان برگزارکننده فوتبال در اروپا یوفا، ٬‌این سیستم یک موفقیت به شمار می رود، با این استدلال که سود ۶۰۰

میلیون یورویی از بابت عملکرد اقتصادی تمام باشگاه های اروپایی  در سال ۲۰۱۷ پیشرفت چشمگیری نسبت به زیان 1/7 میلیارد یورویی در سال ۲۰۱۱ به شمار می رود.

منتقدان از جمله کسی که در نوشتن این قانون نقش داشته، معتقدند ده سال پیش باشگاه های بزرگ بیشتر نگران از دست دادن بازیکنان خود به باشگاه های با مالکانی نوظهور از اصحاب قدرت و ثروت بودند تا اطمینان از سر به سر بودن درآمد و هزینه ها یشان.

اما چگونه این قانون در عمل باعث تغییرفاحش عملکرد تیم ها در زمین شده است؟

با نگاهی به یک نمونه از لیگ برتر انگلیس به این مهم بهتر پی خواهیم برد. منچستر یونایتد در فصل 1992-93با گرفتن ۸۴ امتیاز فاتح لیگ برتر شد. این تیم به طور متوسط یک و نیم برابر بیشتر از سایر رقبا موفق به پیروزی در مسابقات فصل شده بود این در حالی بود که دستمزد بازیکنان یونایتد تقریبن دو برابر دستمزد بازیکنان دیگر تیم ها بود.

این وضعبت با تصویب قانون بوسمن، که به بازیکنان اروپایی اجازه می داد تا راحت تر به باشگاه دیگری منتقل شوند، تغییر کرد. این قانون سرآغاز دورانی بود که باشگاه های سطح اول اروپایی ستاره های فوتبال را از سراسر دنیا جذب می کردند. به لطف حق پخش های نجومی ، ارقام دستمزد و خرید بازیکنان افزایش چشمگیری یافت.

سودای فوتبال مالکان ثروتمند رو به سمت خودش کشید. مالکان معروفی نظیر رومن آبرامویچ، مالک الیگارش چلسی، و شیخ منصور بن زاید آل نهیان مالک منچستر سیتی و از خانواده سلطنتی امارات. مالکانی که با هزینه های گزاف به دنبال ارتقا تیم های خود به سطح اول اروپا بودند.

سال 2013 یعنی زمانی که یوفا برای اولین بار قانون فاینشال فیرپلی را اجرایی کرد، لیگ انگلیس شاهد عمیق شدن شکاف بین تیم ها بود. در لیگ  2013-14 منچستر سیتی در حالی عنوان قهرمانی را تصاحب کرد که به طور متوسط سه برابر دیگر تیم های لیگ برای دستمزد بازیکنان هزینه کرده و در مقایسه با میانگین رقبا هر بازی 2 امتیار بیشتر به جیب زده بود.

تا سال 2018 در حالی که برشکاف دستمزد ها افزوده می شد، در زمین نیز عملکرد تیم های پر ستاره پیشرفت چشمگیری یافته بود.در آن سال منچستر سیتی درحالی عنوان قهرمانی را کسب کرد که با هزینه ای دو و نیم برابری نسبت به سایرین در مجموع بالغ بر 260 میلیون پوند برای دستمزد بازیکنان خرج کرده وبه طور متوسط بیشتر از3/2 امتیاز ازسایرین بیشتر کسب کرده بود. در لیگ جاری نیز لیورپول، یکی دیگر از تیم های ثروتمند انگلیس با فاصله 25 امتیازی و بی سابقه نسبت به تیم دوم، به دنبال قهرمانی لیگ است.

نمودار بالا نشان دهنده100  بازیکن گران قیمت و باشگاه هایی که عضو هستند به تاریخ اول سپتامبر 2019 – 10 شهریور 1398- است. به عنوان مثال اتلتیکو مادرید دارای 4 بازیکن از میان 50 بازیکن گران قیمت دنیا و 1 بازیکن از میان 51 تا 100 بازیکن گران قیمت دنیا است.

هر دو تیم با وجود هزینه های گزاف برای جذب بازیکن، درعین حال در پشت پرده مشغول سرمایه گذاری بر روی تکنولوژی های روز برای برتری جستن نسبت به رقبا می باشند. هر کدام از آنها از سیستم های تحلیل داده برای بهبود سیستم استعدادیابی و تحلیل تیم مقابل بهره می برند. این تیم های از مدیران فنی مقتدر فنی استفاده می کنند که استراتژی های بلند مدت ترنسفر بازیکن دارند و مربیان تراز اولی که قادرند فلسفه فوتبالی خود را برای فصول متمادی در تیم پیاده کنند.

درحالی که شواهدی مبنی بر مؤثر بودن قانون فایننشال فیر پلی برای کنترل هزینه های بی حساب و کتاب تیم ها برای بازیکنان وجود دارد، اما همچنان شکاف عظیمی در مورد عملکرد باشگاها در زمین وجود دارد و به نظر، کمکی در جهت «برابر» شدن شرایط نکرده است.