آنالیز تاکتیکی: سویا – بارسلونا

بارسلونا در ششمین دیدار لالیگایِ خود با ژاوی هرناندز باید در دیداری خارج از خانه به مصاف سویا می‌رفت. این دیدار قرار بود همزمان با دیگر باز‍‌ی‌های هفته‌ی چهارم لالیگا برگزار شود، اما حضور بازیکنان اهل آمریکای جنوبی در ترکیب دو تیم و تقویم فشرده‌ی رقابت‌های انتخابی جام جهانی در آن منطقه باعث شد تا این دیدار به تعویق بیافتد و در زمان دیگری برگزار شود. پیروزی در این دیدار برای بارسلونا فرصت مناسبی فراهم می‌کرد تا با توجه به نتایج سایر رقبا در هفته‌های اخیر، خود را به منطقه‌ی سهمیه بسیار نزدیک کند و سویا نیز این فرصت را داشت تا پس از تساوی رئال مادرید مقابل کادیز، با پیروزی در این دیدار خود را به سه امتیازی صدرنشین لالیگا برساند.

ترکیب سویا

سویا در این دیدار تعداد زیادی از بازیکنان خود را در اختیار نداشت و بدون سوسو، آکونیا، لاملا، مونتیل و خسوس ناواس به میدان می‌رفت. در چنین شرایطی تمامی خطوط سویا جز دروازه‌ی‌ این تیم با تغییراتی روبه‌رو می‌‌شد. لوپتگی ناگزیر بود تا ژولس کونده را در پست دفاع راست بازی دهد و فرناندو، هافبک دفاعی تیمش را در کنار دیگو کارلوس به میدان بفرستد و کریم رِکیک دفاع وسط را در پست دفاع چپ بازی دهد. در خط هافبک نیز محور دوگانه‌ی خوان جوردن و دلینی در کنار یکدیگر بازی می‌کردند و ایوان راکیتیچ در نقش هافبک شماره ده بازی می‌کرد. پاپو گومز وینگر چپ سویا بود، اما شرح وظایف او به گونه‎‌ای بود که به سمت چپ زمین محدود نمی‌شد و در قسمت‌های مختلف زمین حضور داشت. اوکامپوس وینگر راست سویا بود و رافا میر، خرید سویا در تابستان، مهاجم نوک این تیم بود. سویا گرچه با آرایش پایه ۱-۳-۲-۴ بازی می‌کرد، اما در جریان بازی به شکل متوالی آرایش خود را تغییر می‌داد و در دقایق مختلف بازی می‌شد آرایش ۲-۵-۳ و ۳-۳-۴ را در این تیم دید.

ترکیب بارسلونا

بارسلونا نیز وضعیت مشابهی با به سویا داشت و هفت بازیکن این تیم مانند دیپای، فاتی، پدری و سرجینیو دست به ‌دلیل مصدومیت‌ نمی‌توانستند در این دیدار شرکت کنند. در نتیجه ژاوی مجبور بود به بازیکنان تیم‌های پایه‌ی بارسا اعتماد کند و در لیست این تیم، هشت بازیکن تیم‌های پایه حاضر بودند. ترشتگن دروازه‌بان بارسلونا بود. آرائوخو، پیکه، گارسیا و جوردی آلبا خط دفاعی بارسلونا را تشکیل می‌دادند و مطابق انتظار دی‌یونگ، بوسکتس و گاوی در مثلث خط میانی حضور داشتند. در خط حمله دمبله در نقش وینگر راست به میدان رفته بود و عبدالصمد الزلزولی وینگر چپ بارسلونا بود. فران جوتگلا در نقش مهاجم نوک به میدان می‌‌رفت تا آرایش ۳-۳-۴ بارسلونا کامل شود.

پرس بارسلونا؛ دردسر اصلی سویا

سویا یکی از معدود تیم‌های لالیگایی‌ است که علاقه‌ی زیادی به حفظ مالکیت و ارائه‌ی فوتبال مبتنی بر پاس‌های متوالی، خنثی و زیاد دارد. در دیدار بارسلونا نیز آنها سعی می‌کردند بازی خود را انجام دهند و مالکیت بازی را به‌دست آوردند، اما تلاش‌شان ناموفق بود. در حقیقت این بارسلونا بود که با پرس خود شرایط را برای سویا سخت کرد.

بارسلونا که با آرایشِ ۳-۳-۴ شروع کرده بود، در هنگام پرس آرایش بازی خود را به ۲-۴-۴ تغییر می‌داد. پرس بارسلونا بیشتر مبتنی بر مهار بازیکنان سویا بود. گاوی با اضافه شدن به خط اول پرس در کنار فران جوتگلا دو مدافع میانی سویا یعنی فرناندو و دیگو کارلوس را پرس می‌کردند.

آرایش ۲-۴-۴ و حضور گاوی در خط اول پرس بارسلونا

دمبله و عبدالصمد الزلزولی، دو وینگر بارسلونا، نیز با تحت فشار قرار دادن دو فولبک مانع پیش رفتن توپ از طریق کانال‌های کناری یا رسیدن آن‌ به هافبک‌های سویا می‌شوند.

تحت فشار قرار دادن فولبک سویا توسط دمبله

راکیتیچ که در نقش هافبک شماره ده به میدان رفته بود، گاهی با نزدیک‌تر شدن به مرکز زمین قصد ایجاد برتری عددی سه (دلینی، جوردن و راکیتیچ) در مقابل دو (دی‌یونگ و بوسکتس) را داشت، اما حضور یکی از مدافعان مرکزی در میانه‌ی میدان حضور او را خنثی می‌کرد.

عقب آمدن راکیتیچ و حضور پیکه در میانه میدان

اصرار بارسلونا به انجام پرس‌های متوالی تنها یک راهکار پیش روی سویا برای گریز گذاشته بود؛ توپ‌های بلند. اگرچه همان‌طور که گفته شد سویا علاقه دارد مالکیت توپ را در اختیار بگیرد و فوتبالی بر پایه‌ی پاس‌های فراوان بازی کند، اما لوپتگی در سویا ترجیح داده است از مهاجم‌های فیزیکی استفاده کند تا با استفاده از قدرت آنها در کنترل توپ‌های بلند و بازی پشت به دروازه‌شان یک پلن B در ترکیب خود داشته باشد. حضور ال‌نصیری در فصل گذشته و خرید رافا میر و حضور بازیکنی مانند اوکامپوس خود نشان‌دهنده‌ی اهمیت بازیکنان با توانایی بدنی بالا در سویای لوپتگی است.

در این دیدار نیز سویا پس از ناتوانی در خروج از پرس بارسا، ریسک ارسال پاس‌های بلند را پذیرفت، اما به‌دلیل حضور آرائوخو و پیکه در خط دفاعی بارسلونا، بازیکنان این تیم پس از پیروزی در دوئل‌ها سریع توپ را پس می‌گرفتند. این دو نفر از مجموع یازده دوئل خود در این دیدار موفق شدند در هشت دوئل پیروز شوند. از طرفی اریک گارسیا و آلبا نیز که از لحاظ فیزیکی معمولاً مشارکت پایینی دارند و معمولاً در دوئل‌های زمینی و هوایی شکست می‌خورند، موفق شدند در شش دوئل از هفت دوئل خود پیروز شوند و از طرف دیگر رافا میر، اوکامپوس و ال‌نصیری از مجموع 26 دوئل خود در این دیدار تنها در 9 دوئل موفق بودند. شکست سویا در بازی‌سازی باعث شد این تیم نتواند تهدید بزرگی بر روی دروازه‌ی بارسلونا خلق کند.

شکلِ جدید بارسلونا در حمله

گرچه بارسلونا در سال‌های اخیر فوتبالی کمتر متکی بر وینگرها و حرکات‌ آنها بازی کرده، اما حضور ژاوی در بارسلونا ورق را تا حدی برگردانده است. در حقیقت ژاوی سعی دارد با استفاده از دو وینگر که نزدیک به خط بازی می‌کنند و توانایی دریبل زدن یک در مقابل یک بالایی دارند، فضای مناسب را برای فرار هافبک‌ها و مهاجمین در نیم‌فضا یا کانال مرکزی فراهم کند. همچنین با استفاده از آنها این گزینه پیش روی تیم خواهد بود که از توانایی‌شان در موقعیت‌های یک در برابر یک و حرکت در عرض استفاده کند و بازیکنان بارسا مقابل دفاع تهدید بزرگتری به حساب بیایند.

دو وینگر نزدیک به خط بازی می‌کنند و عرض زمین را برای بارسلونا تامین می‌کنند.

فران جوتگلا که به دلیل مصدومیت ممفیس دیپای فرصت حضور در ترکیب بارسلونا را به ‌دست آورده بود نیز معمولاً با حرکات بدون توپ خود در بازی بارسلونا تاثیرگذار بود. او بارها و بارها با حرکت به سمت عقب و کشیدن فرناندو، مدافع وسط سویا، به سویِ خود فضای زیادی را پشت دفاع سویا ایجاد کرد، اما ضعف گاوی در شناخت این فضاها منجر به حرکت خطرناکی به سود بارسلونا نشد. به ‌نظر می‌رسد مهاجم نوک تیم ژاوی باید فرارهای زیادی داشته باشد و علاوه بر قرار دادن خود در موقعیت‌های بزرگ، حرکات بدون توپ را به شکل مداوم در طول 90 دقیقه انجام دهد. در این شرایط هافبک‌ها نیاز باید علاوه ‌بر توانایی‌ پاس‌دهی بالا، بتوانند حرکات خوبی را بدون توپ انجام دهند و مهارت‌شان محدود به زمانی که توپ را در اختیار دارند نباشد.

جوتگلا به عقب می‌آید و فرناندو را به سمت خود می‌کشد، اما گاوی فرار را به درستی انجام نمی‌دهد.

انتقال‌های سریع و ضعف در بازی‌سازی

سویا در چند بازه از بازی موفق شد با انجام پرس موفق بازی‌سازیِ بارسلونا را دچار مشکل کند. بازیکنان سویا در زمان بازی‌سازی بارسلونا سعی می‌کردند بازیکنان بارسا را وادار کنند تا توپ را به کناره‌ها بفرستند و در آنجا به کمک ایجاد برتری عددی و خط زمین توپ را پس می‌گرفتند. مسئله‌ی دیگری که به آنها به شدت کمک می‌کرد بازی با پای ضعیف آرائوخو بود. مدافع اروگوئه‌ای گرچه در کارهای دفاعی وظایف خود را به خوبی انجام می‌دهد و موفق است، اما بازی با پای او ضعیف است. بازی کردن او در پست دفاع راست نیز به بیشتر به چشم آمدن این مسئله کمک کرده است و باعث شده تا او به هدفی برای پرس سایر تیم‌ها تبدیل شود و بازی‌سازی بارسلونا دچار مشکل شود.

ضعف آرائوخو در بازی با پا و تبدیل شدن به هدف پرس سایر تیم‌ها

در طول بازی اما پرس سویا چندان برای بارسلونا مشکل‌ساز نشد. بارسا برخلاف سویا بازیکنان فیزیکی در ترکیب خود نداشت، اما مهاجمین این تیم به همراهی فرنکی دی‌یونگ و گاوی نقش بزرگی در خارج شدن بارسا از پرس سویا ایفا کردند. در حقیقت پرس‌گریزی هافبک‌ها و مهاجمین بارسلونا با حمل توپ موثر آنها کمک بزرگی به بارسلونا در طول بازی کرد تا با دور زدن پرس ناقص سویا انتقال‌های سریع داشته باشد. البته انتقال‌های سریع بارسلونا تنها پس از دور زدن پرس سویا نبود، بلکه پس از هر بار بازپس‌گیری توپ در میانه‌ی میدان، بازیکنان بارسلونا به جای آرام کردن جریان بازی سعی داشتند تا با انتقال‌های سریع از دفاع به حمله، توپ را به دروازه سویا برسانند.

پس از بازپس‌گیری توپ در میانه زمین، بازیکنان بارسلونا تلاش می‌کنند تا توپ را با یک انتقال سریع به دروازه سویا برسانند.

بارسلونا گرچه موفق نشد سه امتیاز این دیدار را به دست آورد و بازی با نتیجه 1-1 به پایان رسید، اما نسبت به سویا تیم برتر میدان بود. هر دو تیم مصدومان زیادی داشتند، اما این بارسلونا بود که توانست با انجام پرسی منسجم بازی‌سازی سویا را دچار مشکل کند و تیم میزبان تنها موفق به تولید 0.2 xG شد که عدد قابل‌قبولی محسوب نمی‌شود. سویا در بازه‌هایی از بازی توانست بارسلونا را با پرس خود دچار مشکل کند، اما در نهایت این بارسلونا بود که توانست موقعیت‌های بیشتری بسازد و تیم برتر میدان باشد. شش بازی در لیگ برای صحبت درباره‌ی سرنوشت یک مربی جوان بسیار زود است، اما خوب یا بد بارسلونای ژاوی نسبت به بارسلونای کومان، والورده و ستین که هر کدام با یکدیگر تفاوت‌های زیادی داشتند، متفاوت است.